Klasyczne żarówki już dawno wyszły z użycia, jednak niektórzy zdążyli zrobić spore zapasy zanim znikły z rynku. Mamy jeszcze świetlówki, ledy i halogeny. Można się w tym nieco pogubić więc spróbujemy zgłębić temat i przedstawić bliżej rodzaje żarówek do domu, a także poradzić jak je właściwie dobrać.
Żarówki do domu – co mamy do wyboru?
Niektórzy mają jeszcze wspomniane żarówki wolframowe. Jak wiadomo ich największą zaletą było naturalne i ciepłe światło zbliżone do tego naturalnego. Niemniej jednak więcej pobieranej energii wykorzystywały do nagrzewania się, a niestety znacznie mniej do świecenia. Nawet 95% energii jest zużywanej na rozgrzanie żarnika, a tylko 5% jest odzyskiwane w formie światła. W przypadku mocnych żarówek led proporcja jest dokładnie odwrotna, zatem potrzebują mniej energii, a większość wydatkowana jest na świecenie. Poza żarówkami żarowymi mamy jeszcze świetlówki. Tutaj do uzyskania światła potrzebny jest luminofor wzbudzony przez promieniowanie ultrafioletowe. W tych źródłach światła znajduje się argon i rtęć. Te ostatnie czynniki wpływają na to, że nie są one uznawane za najlepszy wybór do domu. Gorszej jakości świetlówki męczą wzrok i powodują efekt migającego, tętniącego strumienia. Możemy jeszcze zdecydować się na halogeny. Są one wypełnione związkami bromu, chloru, fluoru lub jodu, które wiążą odparowany wolfram i w ten sposób są bardziej trwałe. Tutaj mamy do wyboru różnorodne oświetlenie zarówno do wnętrza domu, jak i na zewnątrz, podobnie jak w przypadku żarówek led. Halogeny gwarantują jednolite światło, szybki zapłon i wysoki wskaźnik oddawania barw. Ich znaczną wadą jest szybkie i silne nagrzewanie się, a także zużywanie dużej ilości energii, zatem nie mogą równać się z żarówkami led.
Co ma znaczenie przy wyborze żarówek do domu?
Oczywiście decydując o doborze żarówek do domu trzeba zwrócić uwagę, gdzie mają być zamontowane. Liczy się zatem specyfika danego pomieszczenia, ponieważ inne źródła światła potrzebne będą do kuchni, a także łazienki, a jeszcze inne do biura, czy sypialni. Tutaj znaczenie ma odporność na warunki podwyższonej wilgotności, czyli klasa szczelności IP, ale przede wszystkim parametry takie jak: moc, temperatura barwowa, współczynnik oddawania barw, temperatura pracy (zwłaszcza do pokoju dziecka), trwałość, a na końcu również cena, gdyż ważniejsze są komfortowe warunki i oszczędna eksploatacja.
W czym żarówki led mają przewagę nad innymi źródłami światła?
Diody led przede wszystkim są odporne na wstrząsy, uderzenia i wibracje, nie ma w nich bowiem ruchomych elementów. O mocy i ich efektywności względem zwykłych żarówek już wspominaliśmy. Żarówka led może mieć właściwie dowolną temperaturę barwową i dostępne są modele emitujące światło ciepłe – od 2000 do 3500 K, neutralne – od 3500 do 4800 K, a także zimne – od 4800 do 6500 K. Do domu nadają się ciepłe i neutralne. Chłodne są odpowiednim wyborem do hal produkcyjnych i magazynów, wszędzie tam, gdzie ważny jest najwyższy poziom skupienia podczas pracy, a także wysoka precyzja. Ciepłe światło najlepiej sprawdzi się do sypialni, a neutralne do kuchni albo łazienki. Co bardzo istotne żarówki led mają niską temperaturę pracy. Obudowy nie nagrzewają się do temperatury wyższej niż 60 stopni, podczas gdy w klasycznych żarówkach osiągały nawet ponad 200 stopni, zatem różnica jest znaczna. Mocne żarówki led są nawet kilkudziesięciokrotnie trwalsze od zwykłych żarówek. Podczas gdy zwykła żarówka mogła świecić tysiąc godzin, przeciętna żarówka led może świecić 50 tys. godzin. Dlatego mimo że takie żarówki są droższe, to jednak ich eksploatacja opłaca się bardziej i to z wielu wyżej wymienionych powodów. Mocne żarówki led swoim kształtem mogą przypominać nie tylko tradycyjne żarówki, ale również reflektory, zatem są także znakomitym zamiennikiem dla halogenów.
Jak dobrać moc żarówek do wielkości pomieszczenia?
Pewnie już większość osób zdążyło się przekonać, że inwestycja w ledy naprawdę się opłaca. Jednak często problemem pozostaje dobranie odpowiedniej mocy żarówek do danego pomieszczenia. Oczywiście do głównego źródła światła, czyli centralnej lampy najlepiej wybrać żarówki z szerokim kątem świecenia, czyli rozproszonym światłem, natomiast do lamp biurkowym wybieramy oczywiście te o bardziej skoncentrowanych wiązkach. Do lampy wiszącej moc powinna wynosić 60 W, a więc ok. 700-800 lumenów. Z kolei lampa stojąca powinna dawać światło o mocy 40 W, czyli o. 400 lumenów. Do lampki biurkowej można wybrać żarówkę led o mocy 6-7W, co odpowiada 40 W żarówce.
Dobór oświetlenia do domu nie jest łatwy. Trzeba pamiętać, że ledy świecą bardzo mocno i nie jest potrzebna tak duża moc, jak w przypadku tradycyjnych żarówek.
