Enkodery są podstawą działania wielu urządzeń typu automatycznego. Za ich pomocą możesz stworzyć zaawansowane konstrukcje różnego typu. Ich głównym zadaniem jest zamiana ruchu obrotowego do postaci sygnału elektrycznego. Wybór odpowiedniego enkodera jest dość trudną sprawą i zależy w dużym stopniu od typu aplikacji i rodzaju wykorzystywanych maszyn. Poniżej przybliżamy charakterystykę enkoderów oraz podpowiadamy na podstawie jakich cech warto dokonywać zakupu.
Enkodery – rodzaje i zastosowanie
Enkodery dzielą się przede wszystkim na dwie grupy – inkrementalne oraz absolutne. Różnica pomiędzy nimi polega przede wszystkim na sposobie działania. Enkodery inkrementalne tracą pozycję w momencie odłączenia zasilania. Wówczas, konieczne okazuje się bazowanie urządzenia przed rozpoczęciem kolejnych czynności pomiarowych.
W enkoderach absolutnych istnieje natomiast możliwość aktywnego wskazywania położenia nawet gdy zasilanie zostanie odłączone, a następnie podłączone. Niektóre dostępne modele posiadają dedykowaną do tych sytuacji funkcję – jaką jest zapamiętywanie pozycji, pomimo braku zastosowania dodatkowych baterii podtrzymujących pamięć. Wał enkodera absolutnego działa niezależnie od dostępu zasilania zewnętrznego. Jego obroty generują niewielkie skoki napięcia, które będą zasilać moduł odpowiedzialny za liczenie obrotów.
Enkodery optyczne i magnetyczne
Enkodery można także podzielić na urządzenia optyczne oraz magnetyczne. Enkodery optyczne wykorzystują układ optyczny, złożony zazwyczaj ze szklanej tarczy odpowiedzialnej za określanie pozycji. W ich magnetycznych odpowiednikach dokonuje się pomiarów kątowych, wykorzystując w tym celu specjalne czujniki pola magnetycznego. Czujniki nowej generacji pozwalają na najdokładniejsze pomiary, odpowiadające precyzje urządzeń optycznych.
Rozdzielczość i inne ważne parametry
W trakcie wyboru enkodera nie można zapomnieć o jego rozdzielczości. Niezależnie jaka jest konstrukcja i sposób działania danego enkodera, rozdzielczość stanowi główny parametr użytkowy. Określa on ilość impulsów, którą enkoder musi podać do elementu zliczającego. Im będzie ich więcej, tym bardziej precyzyjnie pracuje dane urządzenie i dokładniejszych pomiarów będzie ono dokonywać.
W enkoderach absolutnych określa się także liczbę obrotów zliczonych przez dany czujnik. Rozdzielczość tych modeli może wynosić 12, 13, a nawet 16 bit, często jednak do wartości tej dodaje się także rozdzielczość, tworząc w rezultacie wspólną wartość.
Natomiast w enkoderach inkrementalnych, rozdzielczość jest określana przez liczbę impulsów i obrotów. Najpopularniejsze pod tym względem są urządzenia pracujące z rozdzielczością na poziomie 500 – 1024 – 2048- 4096 impulsów/obrotów. Oczywiście, znajdziesz także enkodery pracujące z odmienną rozdzielczością.
Istotną sprawą użytkową jest także standard wejścia, od którego zależy zdolność enkodera do współpracy ze wskaźnikami, licznikami i sterownikami PLC. Enkodery inkrementalne posiadają zazwyczaj wejścia HTL, TTL o odmiennym zasilaniu. Enkodery absolutne posiadają znacznie więcej interfejsów – analogowe, napięciowe i liczne inne.
